maandag 3 februari 2014

Karel van het Reve


De joodse spijswetten zijn in oorsprong hygiënische maategelen (3)

(Eerdere afleveringen zie aan het eind van de pagina)

Hier vergeet men dat 'sterk' niet zo'n duidelijk begrip is in dat soort redeneringen. Iemand met geweldige spierkracht, kerngezond en met uitstekend hart en longen en een spijsvertering
waarop niets is aan te merken kan een zeer lage resistentie hebben tegen laat ons zeggen longontsteking, en als de koorts maar hoog genoeg is ga je wel dood, ook met het sterkste hart. Terwijl een min mannetje, dat zichzelf nooit aan de ringen heeft kunnen optrekken, en dat na twee dagen flinke koorts de pijp al aan Maarten zou geven, in uitstekende gezondheid negentig jaar oud wordt, want hij is toevallig zo gebouwd dat hij heel moeilijk ziek wordt. Als je iemand immuun kunt maken voor een bepaalde ziekte verdwijnt wat die ziekte betreft zijn 'zwakte'.
Maar goed. Voltaire drijft in Candide de spot met hen die vonden dat alles optimaal geregeld was. Niemand gelooft dat meer. Maar dat alles geregeld is, dat alles ergens toe dient, dat gelooft iedereen. Dieren vreten elkaar op om het natuurlijke evenwicht in stand te houden (en daarom, zegt de commentator bij natuurfilms, mogen we niet van 'wreedheid' spreken als een roofvogel langzaam een konijn doodmaakt); bloemen geuren om bijen de weg te wijzen, varkens dienen om ons carbonade te leveren en de vergelijking dient om iets duidelijk te maken dat ons tevoren niet duidelijk was.
We hebben hier de moderne variant van 'het is des Heren wil of't zou niet wezen', namelijk: het bestaat, dus het is ergens goed voor. De oude formule had het grote voordeel dat je als je iets niet begreep dat gerust mocht zeggen. Wat de bedoeling van bepaalde dingen was, dat wisten we vaak niet. We pretendeerden ook niet dat we er het fijne van wisten. Varkensvlees was onrein, en verder geen gezeur.

Karel van het Reve
Uren met Henk Broekhuis
Rainbow Pocketboeken

Koop dat boekje en herlees het, steeds gulzig, keer na keer...

Aflevering 1 zie hier.
Aflevering 2 zie hier.