zaterdag 17 januari 2015

Een nieuwe boon




Reukerwt


Ik heb het er al eens een keer over gehad.
Dat het zo mooi kookt: de randjes verkoken en maken de handel dik, de middenstukjes blijven beet houden, en er tussen in kookt mooi zacht.
Een belevenis.


Indische erwt, Cicerchia
Zie hier (alle links hier in een nieuw venster) en zie hier.
NB Op de foto hierboven en in de handel split, op internet veel hele.


Je vindt ze bij Turken en dat soort winkels, en ik weet niet hoe het heet, maar het is het spul wat ze in die landen en in het Midden-Oosten aanduiden met "witte tuinboon".

Maar het is geen erwt en het is ook geen tuinboon. En ook geen cicer, keker.
Het is Een Nieuwe Boon.
Het is Lathyrus.


[Ondertussen vond ik een variant, Fave sgusciate, wat betekent split-tuinboon. Het is -dus- geen tuinboon maar deze is compacter en lijkt dus meer op een "witte tuinboon", maar is ook kleiner.]

[En zie ook hier.]


En wat hebben we nog meer voor soorten bonen?




Peulvruchten dus vandaag
De soorten


Tuinbonen
Vicia
Groot, boonvormig, deuk


(Uhh, ik heb het vandaag over gedroogde peulvruchten)

Gedroogde tuinbonen zijn super populair in Zuid-Europa
Habas, Fèves

Uiterst flatuleus
Fèves zijn hypocrieten, ze praten achter je rug


In Groningen heb je Mollebonen
Dat zijn geroosterde paardebonen (dat zijn gedroogde tuinbonen)


Huevos a la Flamenca
Zigeunerinnen-eieren

Rancho-gerecht (wordt gemaakt buiten op een nagloeiend vuur, in een grote bruin-aardewerken schaal). Maar het kan ook in de oven.
Bak in iets olijfolie stukjes chorizo uit.
Bak er flink stukjes wortel bij en daarna grofgesneden ui en wat later idem knoflook.
Maak er tomatensaus van met goed rijpe tomaten en/of blik en/of puree, liefst met kippenbouillon.
Roer er bonen door, liefst gedroogde geweekte gekookte tuinbonen.
Doe er ook rode paprika door.
Stort in een ovenschaal, en breek er eieren boven (maak met een lepel onder elk ei een kuiltje, zodat het wat naar beneden zakt).
Laat de eieren stollen met wat paprikapoeder erop.




Kikkererwten
Cicer
Weer een andere bonensoort
Altijd een puntje er aan


Je hebt ook "zwarte" (donkerbruine), zowel in Italië als in India en Pakistan
Zijn wat kleiner
Die zijn dikwijls enkel van grauwe erwten en zo te onderscheiden aan dat puntje


Cicer > Kicher(erbsen) > Kikkererwten > Kekers
Cicer > (pois) chiches


Kikkererwten met groene pepers
Midden-Oosten

Week en kook de kikkererwten.
Snij flink knoflook goed klein.
Plet komijnzaad met een deegroller.
Doe een flinke scheut bouillon in een sauspan en breng aan de kook met knoflook en komijn.
Voeg wat tomatenpuree toe en roer om.
Voeg de uitgelekte kikkererwten toe, wat kleine blokjes rauwe aardappel, zout, flink gesnipperde (niet te hete) groene peper zonder de zaadjes, citroensap en wat (lams!)bouillon.
Breng aan de kook en laat een dik kwartier op laag vuur staan, af en toe omroerend.
Serveer met Turks brood of zo.




Linzen
Lens
Klein en, jawel, lensvormig


Enorm veel soorten

Hierboven rode
Rode koken meestal kapot, maar deze (Jumbo) niet

Kleine donkergroene uit Le Puy zijn "het lekkerst"

Minuscule uit India en Pakistan
Berglinzen, Moth bean,,,
Je laat ze wat spruiten en kookt ze dan, of je eet ze rauw


Ik kook linzen altijd met ui, knof, soepgroenten en peterselie.
En, Spaans, met een scheut Malaga of zo erbij.


Linzen met varkenspoot
Frankrijk

Kook varkenspoten die in de lengte opengespleten zijn in water met verse salie en zout tot ze uit elkaar beginnen te vallen.
Af laten koelen, vet eraf scheppen, botjes uit de poten en die poten grof gehakt terug.
Linzen erbij, wortel, ui, knof, zout, peper, laurier, zie maar.
En dan die linzen daarin koken natuurlijk.

De botjes bewaren voor de kinderen.
Bikkels.




Erwten
Pisum
Bol, rond
Nou ja, behalve als ze ingedroogd zijn...


Grauwe erwten, doperwten (o nee, niet vandaag), groene erwten, kapucijners (gros pois, itt petit pois, maar ze kennen kapucijners alleen in Noord-Frankrijk)(In Bordeaux weigerden ze mijn schokkers te eten omdat ze blauw waren)...


Erwtensoep!

Ook in Frankrijk erg populair hoor; in het hele land verkopen ze spliterwten
(En wat daar ook populair is: een soort erwtensoep van doperwten, Parijse erwtensoep, dit tussenbeide)

(En o ja, split
Je hebt ook split-linzen, vooral gele, en zelfs split-kekers, die "zwarte")


Chili con carne met jonge kapucijners, "velderwten", ach-ach...


Erwtensoep, internationaal

Canada: met gehakt muntblad en eventueel met bier erdoor
Frankrijk: met bouquet garni
India: met kemirie en met kerrie
Skandinavië: met gemberpoeder
Spanje: met knoflook
Suriname: met Madame Jeanette-pepers




Bonen
Phaseolus
Maar dat kan ook Glycine (sojaboon) zijn, en Cajanus (Pigeon pea) en... Het is de grootste groep...
En ze zijn boonvormig, zeg maar


Hierboven Christmas Lima, Noord-Chili


Flageolets ("groene kidney-bonen")(enorm lekker met gebakken lamsvlees met jus), andere soorten kidney-bonen (rood, zwart...), oogbonen (die kleine Portugese, Frade, met zoutevis, ach-ach...), witte bonen (die super kleine Coco, die super grote Soissons, Cannellini...), bruine bonen (Borlotti...)

Ik zeg altijd dat je geen weken in een hotel kan wonen omdat je in restaurants nooit bonen krijgt...


Bonen voor kinderen die niet van bonen houden

Bak wat uien uit, in dunne ringen, in wat olie, met wat knof.
Giet er een flink blik witte bonen op tomatensaus bij, en nog een blikje witte bonen zonder meer, in een vergiet afgespoeld.
Breng roerend aan de kook met het sap bij van een blikje ananas-stukjes en een scheut zoete ketjap.
Als het weer kookt die ananas-stukjes erdoor en ook stukjes knakworst.
Serveren met schenkstroop erover.




En dan heb ik het nog niet eens gehad over pinda's (Arachis) of over Lupine (Lupinus)...


Beans beans
The magical food
The more you eat
The more you toot
The more you toot
The better you feel
So eat your beans
At every meal!

(Boonvormig!)
(Morceau en forme de poire!)