zaterdag 22 november 2008

Portugal


Dat ik kilometers had omgereden voor een of ander museumpje waar ze een 16e eeuws Vlaams polychroom tegeltableau hadden. Dat volgens het bordje op de deur dat museum open zou moeten zijn maar dat was het niet. Dat er na veel kloppen (D´Andrade: "Een huis waar niemand woont / en ik maar roepen en kloppen") een slaperige man verscheen. Nee, het museum was gesloten, pats, deur dicht. Naar het gemeentehuis. Waar ik de burgemeester vinden kon. "Dat ben ik" zei een daar rondhangende ongeschoren boer. Uitgelegd van Holanda en al die kilometers. Met de burgemeester op zijn tractor naar dat museum. Bonken. Slaperige man doet open, krijgt twee kletsen op zijn gezicht, burgemeester duwt de deur open en zegt terwijl hij al weg loopt "O museo esta aberto", het museum is open.

Het staatshotel in Estremoz in een kasteel boven op een berg. Vol antieke meubelen, schilderijen, wandtapijten en porselein. Kamers een jaar of 10 geleden f 300,-; vier witte port f 85,-. Een eetzaal met de nadruk op záál: pilaren, bogen, stoelen met ruggen tot ver boven je hoofd. Livreiers die je stoel aanschuiven.
Ik zit midden in de winter in mijn eentje in die enorme zaal, geen personeel te bekennen, en laat een forse scheet. Verbaasd hoofd van een livreier vanachter een pilaar.

Een restaurantje in Beija waar we, het bleek kalkoenen-castreerdag, bouillon met kalkoenklootjes krijgen en waar een vreemd type met veel nonverbaal gedrag het groen van de radijsjes eet en de radijsjes teruglegt. Als hoofdgerecht kregen we kip, met pikante saus in een Gluton-potje. Een echt gelig Gluton potje, met een kwastje in dat vakje.

Portugal. Als je een herder langs de weg vraagt naar kunst of antiek krijg je feilloze uitleg over de musea in de omgeving. Kom daar in Spanje eens om. Ooit, in Madrid, vroeg ik een man die net een huis uit kwam waar in die straat dat museum was. Zegt die man bars er al 50 jaar te wonen en dat er nooit een museum geweest is. Ik kijk over zijn schouder en zie aan de overkant op het dak met enorme letters Museo staan.

Als je in Portugal de weg vraagt word je bij de arm meegenomen en je krijgt onderweg informatie in de trant van "Daar woonde de dichter..." Als ik in Spanje voor f 20.000,- antieke meubelen had gekocht kreeg ik na afloop een glaasje zure wijn aan een formica-tafeltje onder een TL-buis. In Portugal werd ik eens, na geringe aankopen, in een kamer vol antieke meubelen genood waar de antiquair cello ging spelen en zijn vrouw me een glaasje decennia oude blauwe notenlikeur aanbood.

Portugal. Enkele dagen na de anjer-revolutie. Grenzen gesloten maar we moeten weg. Zo´n vervallen erg achteraffig grenspostje. Ik zeg "Maar weet u dat dan niet? De grenzen zijn weer open!" -"O, nou, rijdt u dan maar door meneer!"

Zoutevis uit de oven met uien, tomaten, aardappelen, zwarte olijven en peterselie. En met eieren ook nog. In een kroegje in Oporto met zo´n enorm vat rode vinho verde achter de tap. Met Capitão Conha, een van de aanstichters van de revolutie. Volgens hemzelf althans.

Enkele dagen na de teruggave van onteigende bedrijven. In het gebouw van de bodega Real Companhia a Velha, een van de mooiste, is de prachtige balans met enorme koperen gewichten die midden in de ontvangstzaal stond weg. Gejat. Evenals het grootste deel van de voorraad. Ze zijn bezig met een speciale "Teruggave Botteling". Het hotelletje waar ik altijd zat en waar ik niet geweest ben sinds de onteigening is net die dag teruggegeven aan de eigenaars. Ze lopen huilend rond. Stukken uit de vloerbedekking, lekkages, kapotgeslagen meubilair...

Portugal. Gemarineerd varkensvlees met schaaldieren. Gedroogde bananen. Wijn die 10 jaar begraven is geweest, vinho dos mortos, wijn van de doden
Tomatenjam.
Melklikeur.
Gedroogde bananen...