dinsdag 5 augustus 2008
Diny eet Nigeriaanse groenten...
Deze:
* lokale spinazie: alayyaho (spreekt uit als aleho)
* nog meer bladgroentesoorten die ook wel iets spinazie-achtigs hebben, zoals bv. ogu (ogu is heerlijk in egusi soup)
(Wat is egusi soup?) (O! Wacht! Hier (alle links in nieuw venster).
Plaatjes van Alayyaho of Ogu kan ik niet vinden.
Van Egusi soep wel:
* bitter leaf: bittere bladeren die je meekookt, tevens in gebruik wegens medicinale eigenschappen.
Vond dit
maar dat is volgens mij gewoon paardebloem. Molsla als het blank is (onder aarde gekweekt, pissenlit; vergelijk met Brussels lof), zie ook hier (alle links in nieuw venster)
* vele soorten slijmgroente waar je mij geen plezier mee doet. Ze zien er als frisse blaadjes uit, maar wanneer je ze kookt of bakt, wordt het een soort doodgekookte okra in het kwadraat. Een dikke slijmerige massa, ideaal voor een zeer populaire 'soep' hier: 'draw soup', hoe langer de slijmdraden kunnen uitrekken, hoe beter! Okra (wel lekker als ze kort gebakken/gekookt zijn, vind ik).
Ja, ze moeten klein zijn, en als ze ouder zijn droog je ze voor meel
Verder ogbono (ook de zaden zijn slijmerig!)
en ugwu.
Geen betere Ugwu gevonden, vrees ik...
* tomaten
* yalo/garden egss: lokale aubergines met een zeer bittere smaak. Volgens mij precies dezelfde als die in de Thaise keuken worden gebruikt.
Ik denk dat je die kleie witte bedoelt. Maar het blijven vreemde groenten, die Nigeriaanse, want op yalo garden eggs vind je dit:
Gelukkig dat we niet preuts zijn hier...
* worteltjes
* komkommers
* kool (prima om zuurkool van te maken)
(Wat voor kool?)
* erwtjes
* sperziebonen
* cocoyam
* pepers en paprika's
* zoete aardappel
* 'gewone' aardappel: met name in ons gebied (hoog) zijn op het moment verschrikkelijk veel aardappels te koop. Dat is in deze tijd van het jaar (regen!) hier een belangrijk voedingsmiddel voor de mensen.
* maïs
* rode uien
* mini-knoflook: een bol is ongeveer zo groot als een teen in Nederland!
Foto!!
* allerlei soorten gedroogde bonen
Wat voor bonen? Ben erg bonofiel!
Ik heb vast nog heel veel vergeten en het hangt ook van het gebied af waar je woont. In zuidelijker gelegen gebieden heb je natuurlijk veel 'plantain' (bakbanaan) en daar heb je weer andere blaadjes die je kunt eten. In ons gebied zie je dat mensen ook andere, voorheen onbekende groenten zijn gaan eten omdat er zoveel vraag is uit andere delen van het land. Zoals o.a. courgettes, bloemkool en boontjes.
Plantain
Even tussendoor: in Nigeria heeft 'soup' niets te maken met soep zoals we dat in Europa kennen. Het wordt soep genoemd, maar heeft veel meer van een zeer stevige saus. Groente is nooit belangrijk in zo'n soep, veel vlees en vis wel! En egusi-soup is niet af zonder een flinke scheut ongeraffineerde (dus knalrode, flink zure -ongeschikt voor zwakke magen-) palmolie.
Ja; ken ik uit Indonesië. Uit de noot pers je de rode olie, en uit de pit dat spil voor Palmolive zeep (+ olijfolie dus). Of was het omgekeerd?
Egusi soup vind ik het lekkerst met heel veel egusi en ogu en een beetje gerookte vis, maar als je het echt goed Nigeriaans wilt, dan stop je daar een kilo vlees en vis en een paar blaadjes ogu en een beetje egusi in. Had ik niet al eens geschreven dat egusi pitten zijn van een soort meloen (die verder oneetbaar is), dus niet van een pompoen? De pitten zijn ook lekker in brood.
Zou die meloen niet Citrullus vulgaris zijn? Oerouder, uit de Kalahari, van de watermeloen (niet dat je dat zou denken als je er een open snijdt). Niet eetbaar maar wel perfect voor jam, althans de Melon d'Espagne variëteit.)
Dit is in de Kalahari.
En dan eet je dat met fufu. Fufu is ook zoiets... Hier noem je alleen fufu van cassave fufu. En pounded yam is gewoon pounded yam. Grote yams die eerst gekookt worden en dan gestampt in een soort supervijzel van hout.
Maar in feite wordt hier ook veel fufu gegeten van gefermenteerde cassave. Dat noemen ze hier gari.
De gari heeft een zurige smaak van het fermenteren. Zonder fermentatie bevat de cassave te veel blauwzuur.
Ja, of je moet het raspen en daarna met water spoelen.
Is dit fufu gari?
In dit gebied wordt veel fufu van maïs gegeten, verder fufu van acha (zie eerdere posting) en fufu van rijst. Er wordt een plakkerige bal van gemaakt en daar breek je dan kleine stukjes af die je in de 'soup' (saus) doopt. Maar nogmaals, dat noemen ze hier in ons gebied dus geen fufu, maar dat is het in andere delen van Nigeria en Afrika wel degelijk!
Hier een recept van 'groundnut stew' voor bij de fufu, een recept uit het Noorden, pindagebied bij uitstek.
* 5 tomaten in kleine stukjes
* Maggi cubes: de in Nigeria onontbeerlijke bouillonblokjes; ik doe het altijd zonder en gebruik enkel de kippebouillon of indien vegetarisch: zelfgetrokken paddobouillon. Maar in Nigeria zal niemand die weglaten!
* kerriepoeder
* 3 uien, fijn gesnipperd
* 1 ui in grove stukken voor de bouillon
* knoflook
* 1 rode paprika in kleine stukjes
* paar wortels in stukjes
* ongeveer 300 gram alayyahoblaadjes (de alayyaho is te vervangen door spinazie, neem in dat geval wat meer)
O ja! Miyan gyada da alayyaho!
* pindakaas van ongeveer 200-250 gram pinda's waar de stukjes nog in zitten. Daar kan je in NL natuurlijk gewoon een pot voor gebruiken.
* 4 flinke stukken kip met bot
* ongeraffineerde pinda-olie
Kip opzetten met wat water, (bouillonblokje), peper, stuk wortel en ui gaar koken op laag vuur. Vlees van bot halen in stukjes verdelen. Bouillon bewaren (wortel en ui eruit halen).
Ui, knoflook en paprika worden redelijk fijn gemalen, dat laten mensen meestal doen op de markt; je kunt ze ook een paar seconden in de blender gooien. Dit groentemengsel met tomaten en kerriepoeder in olie bakken tot het droog is. Roeren en niet bruin laten worden. De gekookte kipstukjes nog even apart bakken in olie, het tomatenmengsel er door, vervolgens de pindakaas, daarna bouillon erbij tot het een mooie dikke saus is. Op smaak brengen met zout. De spinazie blancheren en goed uit laten lekken en (eventueel gehakt) er door roeren. Nog even koken. Serveren met fufu van yam of rijst of met gekookte rijst.
Opmerking: de rode paprika is hier peperheet. Dus wat rode hete peper misstaat niet.
Opmerking 2: vegetarisch nog lekkerder; met wat paddo's en uitgedroogde tempeh. De nootachtige smaak van de tempeh wordt benadrukt door de pinda's. Maar dat is hier natuurlijk echt armeluisvoedsel, zo zonder vlees!
Nu ik het toch over de pinda's heb... Iets wat heel bijzonder is en heel lekker is: de jonge pinda's die in deze tijd geoogst worden en vervolgens in de dop gekookt: ze zijn zoet en bevatten nog geen olie en nauwelijks eiwitten. Net rijp, maar nog niet afgerijpt. Je kookt ze maar een minuut of 2 en eet ze zo uit de dop bij de borrel. Beetje te vergelijken met edamame wellicht: niet afgerijpte (maar wel rijpe) sojabonen in de dop die ook zo'n lekkere zoete smaak hebben.
Een delicatesse die alleen in deze maanden verkrijgbaar is. De meeste pinda's blijven in de grond zitten tot september/oktober, tot ze veel olie bevatten.
Nu genoeg, er is hier ook nog werk aan de winkel. Maar niet nadat ik nog even gemeld heb dat ik het niet geheel eens ben met je courgettebericht: als je uit gewoon courgettezaad courgettes laat groeien, hebben die de meeste smaak als ze een centimeter of 10-15 zijn, vind ik. Als ze groter worden, verdwijnt alle smaak eruit! Misschien gebruik jij speciale soorten zaad?
Ja zeker. Courge-zaad uit Spanje.
Maar dat neemt niet weg dat je een te groot uitgegroeide courgette niet met kruidig gehakt gevuld in de oven zou kunnen zetten...
En wat ontzettend dom dat ik dat zoekvenster niet had gezien, het maakt als het ware ook geen deel uit van jouw site...I got it now!
Groeten,
Diny
Ach, wie ziet nooit wat over het hoofd...
Dank voor je bijdrage!